Bipolar Bozukluk vs. Borderline Kişilik Bozukluğu

Tanımlar (DSM-5 Kriterleriyle)

• Bipolar Bozukluk: Duygu durumunda manik (veya hipomanik) ve depresif dönemlerle seyreden, genetik ve biyolojik temelli bir duygudurum bozukluğudur.• Borderline Kişilik Bozukluğu: Duygusal dalgalanmalar, dürtüsellik, terk edilme korkusu ve kimlik karmaşasıyla seyreden, ilişkilerde yoğun iniş-çıkışlara neden olan kişilik bozukluğudur.

Benzerlikler

• Her iki durumda da duygudurumda ani değişiklikler olabilir.• İntihar düşünceleri ve girişimleri gözlenebilir.• Dürtüsellik ve ilişki sorunları sık görülür.

Farklılıklar ve Ayırıcı Tanı Kriterleri

• Bipolar bozuklukta duygudurum değişimleri epizodiktir ve günler/haftalar sürebilir; borderline bozuklukta ise duygular saatler içinde değişebilir.• Bipolar hastalarda manik epizodlar belirgindir; borderline hastalarda mani gözlenmez.• Borderline bireylerde terk edilme korkusu, boşluk hissi ve kimlik karmaşası daha belirgindir.• Bipolar bozukluk daha çok biyolojik; borderline çevresel ve gelişimsel temellidir.

Klinik Vaka Örneği

26 yaşında kadın hasta, yoğun duygusal ilişkiler, ani öfke patlamaları ve terk edilme korkusuyla başvuruyor. Daha önce birkaç kez intihar girişiminde bulunmuş. Manik epizod yok, ancak kimlik karmaşası mevcut. Borderline lehine değerlendirilir.

Tedavi ve Müdahale Yöntemleri

• Bipolar Bozukluk: Duygudurum dengeleyicileri (lityum, valproat), antipsikotikler, psiko-eğitim.• Borderline Kişilik Bozukluğu: Diyalektik Davranış Terapisi (DBT), bireysel terapi, grup terapisi.

Klinik Değerlendirmede Kullanılan Test ve Araçlar

• SCID-5, MINI (Mini International Neuropsychiatric Interview)• MOODS-SR (Duygudurum Ölçeği)• Borderline Personality Inventory (BPI)• Beck Depresyon ve Anksiyete Ölçekleri

Kaynakça

American Psychiatric Association. (2013). DSM-5.Linehan, M. (1993). Cognitive-Behavioral Treatment of Borderline Personality Disorder.Gunderson, J.G. (2011). Borderline Personality Disorder: A Clinical Guide.