BABA İSHAK: RUHUN İSYANI, HALKIN ÇIĞLIĞI

Tarihin derin vadilerinden gelen bir uğultu vardır; yalnızca susanlar değil, konuşanlar da duyar onu. İşte o uğultunun adıdır Baba İshak. Ne yalnızca bir kişi, ne sadece bir isyan… Baba İshak, Anadolu’nun yanan yüreğidir. Bir avuç karanlıkta bile hakikat arayanların, kılıçla değil kalple yürüyenlerin sembolüdür.

 13. yüzyıl Anadolu’sunda sadece topraklar değil, kalpler de parçalanmıştı. Moğol korkusu, Selçuklu sarayında sarhoş bir iktidar; köylünün sırtında taş, yüreğinde açlık vardı. Ve o yoksulluğun tam ortasında, bir derviş çıktı: Baba İlyas’ın müridi, adanmış bir halk adamı: Baba İshak.

Sarayın görmediğini, o gördü. Feryadı duymayanlara karşı, halkın dili oldu. Elinde asa değil, söz vardı. Sözle yıktı suskunluğu, sözle ördü birliği. Onun dilinde din, adaletle yoğrulmuştu. Onun yüreğinde Tanrı, yalnız güçlülerin değil, mazlumun da sahibiydi.

İsyanı, saltanat hırsına değil; adaletsiz düzene karşıydı. Halka zulmeden beylerin, köylüyü ezen askerlerin, zekâtı çalan kâtiplerin karşısına dikildi. Onun mücadelesi, bir sınıfın değil, bir vicdanın mücadelesiydi.

Yıl 1240… Anadolu’nun kıraç topraklarında yoksul ayaklar yürümeye başladı. Bu, açlığın değil; inancın yürüyüşüydü. Bu, bir dervişin etrafında birleşmiş ruhların kıyamıydı. Adına Babai İsyanı dediler. Lakin isyan kelimesi kifayetsizdir. Bu bir uyanıştır. Bir çobanın gözlerinden, bir ananın duasından, bir çocuğun sessizliğinden doğmuş bir halk ayaklanmasıdır.

Ve Baba İshak, o çığlığın en yüksek sesidir.

Onu Malatya’da öldürdüler. Bedeni düştü ama sesi susmadı. Çünkü bazı insanlar ölmez; adı çağ olur, sesi isyan olur, hatırası yarın olur. Baba İshak, Selçuklu’nun unutmak istediği, halkın ise hiç unutmadığı o hakikat avcısıdır.

Bugün hâlâ adaletsizlik varsa, hâlâ birileri saraylarda sefahat sürerken halk açsa; Baba İshak hâlâ yaşıyor demektir. O, her yoksul çocuğun yüreğinde, her dürüst sözde, her başkaldıran bakışta vardır.

Çünkü Baba İshak sadece bir derviş değil, bir halk vicdanıdır.